مهدی حیات زاده؛ سحر امینی؛ علی فتح زاده؛ مریم اسدی
چکیده
بار رسوبی معلق یکی از مهم‌ترین عناصر رودخانه‌ای است که علاوه بر تاثیر بر کیفیت آب، نقش موثری در مدیریت منابع آبی و سازه‌های احداثی بر روی این منابع دارد. پارامترهای فیزیوگرافی که بیانگر ویژگی‌های فیزیکی حوضه آبریز هستند می‌تواند به عنوان یک فاکتور تعیین کننده در میزان رسوب‌زایی حوضه آبریز مطرح گردد. روش‌های متعددی به منظور ...
بیشتر
بار رسوبی معلق یکی از مهم‌ترین عناصر رودخانه‌ای است که علاوه بر تاثیر بر کیفیت آب، نقش موثری در مدیریت منابع آبی و سازه‌های احداثی بر روی این منابع دارد. پارامترهای فیزیوگرافی که بیانگر ویژگی‌های فیزیکی حوضه آبریز هستند می‌تواند به عنوان یک فاکتور تعیین کننده در میزان رسوب‌زایی حوضه آبریز مطرح گردد. روش‌های متعددی به منظور برآورد بار معلق رودخانه‌ها وجود دارد. از جمله این روش‌ها استفاده از مدل‌های داده‌کاوی می‌باشد که در حل مسایل هیدرولوژی رسوب بسیار پرکاربرد می‌باشد. لذا در این پژوهش با تلفیق مدل‌های داده‌کاوی و پارامترهای فیزیوگرافی، بار رسوب 30 حوضه آبریز در استان لرستان با دوره آماری 33 ساله برآورد گردید. به منظور بررسی اثر شاخص‌های مختلف فیزیوگرافی بر میزان برآورد رسوب در گام نخست دبی جریان به عنوان تنها ورودی مدل‌ها و در گام بعدی شاخص‌های مختلف فیزیوگرافی حوضه به عنوان ورودی‌های مدل‌های مختلف داده‌کاوی انتخاب گردید. در این مطالعه از پنج مدل داده‌کاوی از جمله شبکه عصبی مصنوعی، ماشین‌بردار پشتیبان تکاملی، درخت تصمیم، فرآیند گوسی و رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد تمامی مدل‌ها از دقت قابل قبولی برخوردار بودند. در هر دو مجموعه داده، مدل ماشین‌بردار پشتیبان تکاملی دارای بهترین دقت بود. با به‌کارگیری شاخص‌های مورد اشاره دقت در تمامی مدل‌ها افزایش یافت به طوریکه در مدل ماشین‌بردار پشتیبان تکاملی میزان میانگین مربعات خطا از 74/6 به 3 کاهش یافت و ضریب همبستگی از 994/0 به 999/0 افزایش یافت. وزن‌دهی پارامترها نیز نشان داد که بیشترین وکمترین وزن به ترتیب مزبوط به شاخص زبری و نسبت کشیدگی بوده است.
